Dit is waar we naar kijken: "The Great Beauty" - een cultfilm over de last van het verleden van de grote Sorrentino

In het nieuwe serie Artikelen elke week vertel ik over welke films en tv-programma's me opvielen.

Paolo Sorrentino is een verrassend onstabiele regisseur. Hij kan een briljante film maken en dan met iets onverstaanbaars komen. Er is een kloof tussen zijn beste en slechtste foto's, "The Hand of God" is onvergelijkbaar succesvoller dan "Wherever You Are", en er lijkt niets gemeen te zijn tussen "Proof of Love" en "Loro". Maar de "Grote Schoonheid" torent boven al zijn werken uit.

In de beste foto's van Sorrentino speelt de plot geen speciale rol. "Great Beauty" is niet eens een verhaal, maar schetsen uit het leven van een bejaarde Italiaan journalist. Hij dwaalt door Rome, ontmoet oude kennissen, maakt nieuwe, moppert, zwijgt, herinnert zich het verleden. Tegelijkertijd heeft hij sterk het gevoel dat hij dit allemaal al gezien heeft, alleen in andere variaties.

The Great Beauty demonstreert op doordringende wijze het probleem van onvervulde ambities. De hoofdrolspeler accepteerde zichzelf lang geleden als een briljante schrijver, maar zijn laatste roman kwam decennia geleden uit en in werkelijkheid is hij een bejaarde seculiere journalist. Maar dit betekent niet dat hij niet weet hoe hij van het leven moet genieten. Midden in het plezier overvalt een gevoel van hulpeloosheid en onbeduidendheid met dezelfde meedogenloosheid als kiespijn of pneumothorax.

De ondergang van de hoofdrolspeler resoneert met de pracht van de buitenwereld, meer bepaald Rome. La grande bellezza is een prachtige, zelfs te mooie film. Soms miezerig, maar de hoofdpersoon wil tenslotte ook miezerige schoonheid, transcendente grootsheid, onvoorwaardelijke erkenning. Misschien is het juist vanwege deze achtergrond dat zijn lijden zo ernstig is - de Eeuwige Stad heeft een gigantische existentiële crisis en geen kleine ervaringen.

De oude schoonheden van Rome dienen ook als herinnering aan andere tijden, aan grotere tijdperken. Welnu, de hoofdpersoon, om Brodsky te citeren, is 'een man van een tweederangs tijdperk'. Een groot en geweldig verhaal lijkt te verplichten om beter te zijn, drukt, en als het mislukt, valt het op de schouders van een persoon.

Sorrentino kan geen antwoord geven wat te doen met deze last van afgelopen eeuwen, maar probeert in zijn eigen tijd iets te vinden. Bijvoorbeeld de muziek van de Estse klassieker Arvo Pärt en het Russische genie Vladimir Martynov. Hun composities vullen het beeld niet alleen emotioneel aan, maar laten ook zien dat het tijdperk niet zo verschrikkelijk is, er zit iets in.

Paolo Sorrentino had "geluk" geboren te zijn in een land dat de klassiekers niet los kan laten - vandaar de ongelooflijk felle kritiek van de regisseur in Italië. Vrijwel elke review bevat een vergelijking met Federico Fellini, natuurlijk - niet in het voordeel van een levende auteur. Kritiek kruist direct de last van het verleden, die de held van "Great Beauty" zo onder druk zet. Maar tegelijkertijd geeft de film hoop dat als je in je tijd nog op zoek gaat naar iets moois, er misschien iets gevonden wordt. Als er in dit tijdperk Arvo Pärt is, is de zoektocht immers niet nutteloos.