"The Palace" - een vulgaire nieuwjaarskomedie van Roman Polanski

Op 23 november wordt Roman Polanski’s nieuwe film “The Palace” uitgebracht in Rusland. Na de première op het filmfestival van Venetië zorgde het voor verhitte discussies: een deel van het publiek verliet de zaal, een ander deel gaf een staande ovatie. Dit laatste heeft de film echter niet van kritiek gered: op het moment dat dit artikel werd geschreven, heeft ‘The Palace’ precies 0% positieve recensies van critici op de aggregatorsite Rotte tomaten.

Het is moeilijk om erachter te komen of de eerste recensenten het werk echt niet zo leuk vonden of dat de negativiteit verband houdt met persoonlijkheid de regisseur zelf, die, nadat hij beschuldigd is van verkrachting, zelden naar festivals reist, en zelfs niet naar de VS gaat komt naar voren. Maar dit is wat we met zekerheid kunnen zeggen: Polanski produceerde in de 21e eeuw veel interessantere films.

Dus wat ging er deze keer mis? De beroemde regisseur maakte simpelweg een mislukte film, vergat hij hoe hij moest filmen of wilde hij opzettelijk het publiek choqueren?

‘The Palace’ wil een satire zijn, maar het blijkt een toiletkomedie te zijn

Op 31 december 1999 bereidt een luxe hotel in de Zwitserse Alpen zich voor om het nieuwe jaar te vieren. De behulpzame en ontzettend actieve manager Hansueli (Oliver Masucci, bekend bij kijkers uit de serie "Donker") ontvangt gasten. Hij doet zijn best om hun verblijf comfortabel te maken, maar vertegenwoordigers van de high society komen voortdurend met problemen voor zichzelf op de proppen.

De gasten waren dit keer zeer ongebruikelijk: gepensioneerde pornoacteur Bongo (Luca Barbareschi), financier Bill Crush, die doet denken aan Donald Trump. (Mickey Rourke), plastisch chirurg Lima (Joaquin de Almeida), de ‘nieuwe Rus’ met koffers met geld (Alexander Petrov), miljardair Arthur William Dallas III (John Cleese van "Monty Python") en zijn vrouw (Bronwyn James), die 70 jaar jonger is dan haar man, een oudere markiezin (Fanny Andar) met haar geliefde hond en vele, vele anderen.

Het is natuurlijk op de feestavond dat er met elk van hen iets gebeurt. En weinig mensen hebben er iets goeds mee. Crush besluit een sluw plan uit te voeren om geld op te nemen, maar zijn zoon komt naar hem toe, van wie hij niets wist. De markiezin voedt haar huisdierkaviaar, waardoor de hond spijsverteringsproblemen krijgt, en de enige dokter in het hotel is een plastisch chirurg. Een rijke man bestelt een pinguïn als cadeau voor zijn vrouw. Ondertussen verdelen Russische gangsters het geld in een kluis uit de Tweede Wereldoorlog.

Het lijkt erop dat het idee van Polanski duidelijk en zeer relevant is: karikaturale vertegenwoordigers van de high society bijeenbrengen, problemen aanwakkeren en alle lelijkheid van het gedrag van zulke mensen laten zien. Satire op de elite is nu erg populair, inclusief vertegenwoordigers van deze elite. Een jaar geleden demonstreerde Ruben Östlund iets soortgelijks in ‘Triangle of Sadness’ en ontving daarvoor de Gouden Palm. Filmfestival van Cannes.

Maar voor Polanski zit socialiteit alleen in het idee zelf van de film, maar niet in de hoofdactie. De plot bestaat voor het grootste deel uit een reeks komische schetsen, meestal vulgair en soms gemeen. Natuurlijk kreeg Östlund ook kritiek vanwege de overdreven langdurige stormscène, waarbij alle bezoekers zich ziek voelen. Maar vergeleken met het “Paleis” zijn dit bloemen.

Er is hier een hele verhaallijn over de losse ontlasting van een hond: ze halen hem uit bed, gooien hem weg, zoeken hem, brengen hem terug, snuffelen erin. En tot slot zal de arts de gastvrouw ook laten doorschemeren dat ook haar afvalstoffen onderzocht moeten worden. Alsof dat nog niet genoeg is, zijn er grappen over de penis van een pornoacteur en een seksscène in de stijl van de finale."Griffiers» Kevin Smit. Meer? Oké: de ‘nieuwe Rus’ wordt vergezeld door een hele schare escorts die de bescheiden accountant lastig vallen. En hij heeft zo'n haast om naar het toilet te gaan dat hij een kom zwarte kaviaar omstoot.

Dit alles voelt vreemd. Als de film gemaakt was door enkele van de gebroeders Farrelly (regisseurs van ‘Dumb and Dumber’) of iemand uit de grote Wayans-familie (auteurs van ‘Scary Movie’), zouden er geen vragen zijn. Maar Roman Polanski, neem me niet kwalijk voor de clichématige zin, is een meester in regisseren en verhalen vertellen.

Hij is goed in sociale satire - denk aan Monster's Ball, waarnaar The Palace duidelijk verwijst. Hij doet geweldig werk door mensen te laten botsen in kleine ruimtes - kijk naar Bitter Moon, "Het kindje van Rozemarijn", "Slachting". En hij is goed in komedie. Denk aan de enigszins absurdistische film 'What?'

Maar hier lijkt Polanski al zijn ervaring en vaardigheden te vergeten. Of besloot hij gewoon plezier te hebben met zijn vrienden?

Er zijn te veel stripfiguren

De vreemdheid van de plot van “The Palace” zit ook in de overdaad aan karakters. Zelfs in films met veel verhaallijnen worden de hoofdpersonen meestal helemaal aan het begin geïntroduceerd. Vervolgens worden, zoals in sommige ‘Love Eigenlijk’, hun verhalen parallel getoond. Of het lot van de personages komt steeds dichterbij en smelt uiteindelijk samen tot één plot.

Ook hier gaat Polanski tegen de regels in. Personages komen gedurende de hele film aan bod. Hoewel er te veel zijn die helemaal aan het begin verschijnen: het aantal regels reikt tot een dozijn. En ergens in het midden van de foto begint het erop te lijken dat het 'Paleis' een soort 'informeel gevecht' is, waarbij iedereen die toevallig in de buurt was, was uitgenodigd.

Bovendien stelde de regisseur een zeer specifieke cast samen. Er zijn vrijwel geen huidige sterren van de eerste magnitude in het beeld. De hoofdrollen zijn ofwel van lokale Europese artiesten, zoals Oliver Masucci (die de rol heel goed vertolkte). Alexander Petrov, of al uitgebrachte Mickey Rourke, Fanny Ardant, de altijd geweldige John Cleese. Het is alsof ‘The Palace’ de hoofdrol speelt voor iedereen die zich niet al te veel zorgen hoeft te maken over imago.

Erger nog, sommige van hen leken afzonderlijk van elkaar te zijn gefilmd, zelfs in gewone scènes. Daarom is de ontmoeting tussen het personage van Rourke en zijn zoon zo scheef in scène gezet: de personages kijken nergens naar toe en praten duidelijk niet met hun gesprekspartner.

En het belangrijkste is dat alle personages zich in hetzelfde hotel lijken te bevinden, heel dichtbij, maar hun plots zullen elkaar niet echt kruisen - de gasten zullen alleen over elkaar struikelen en een paar zinnen uitwisselen.

Natuurlijk werden de beroemde "Four Rooms" volgens hetzelfde principe gebouwd - zelfs de actie vond daar op oudejaarsavond plaats. Maar het was een almanak van vier opeenvolgende korte verhalen, en zelfs van verschillende regisseurs. Toch wil ik van Polanski een meer holistisch verhaal verwachten. Maar helaas zal "The Palace" je zelfs hiermee niet bevallen.

Neemt de regisseur afscheid of bespot hij hem?

Roman Polanski is alweer 90 jaar oud. Dit betekent uiteraard niet dat hij geen goede films meer kan maken: Woody Allen en Clint Eastwood Er komen nog steeds prachtige foto's uit. En de regisseur zelf hield tot voor kort het niveau vast.

'The Palace' is echter helemaal geen film, maar een langdurige grap van de auteur, zijn onbeschofte verklaring over het leven.

Maar wat wilde hij zeggen?

Soms lijkt het erop dat dit een soort berisping is van de moderne cinema, verwikkeld in narcisme en beleefdheid. Ook de zelfreflectie van de regisseur merk je: de oude mensen in deze film wel plastic, trouwen met jonge mensen en willen niet toegeven dat ze achterlopen. Houdt Polanski zichzelf voor de gek?

Maar dit alles kan anders worden geïnterpreteerd. De regisseur lijkt in zo'n vulgaire vorm toe te geven dat hij de oude tijd mist. Eind jaren negentig en begin jaren 2000, toen kijkers konden worden geamuseerd met meer naïeve en soms ronduit stomme technieken: grappen over dieren die seks hebben, lijken vervoeren en een loodgieter verleiden.

En meer nog, hij mist de zorgen die na jaren altijd eenvoudiger lijken. Onlangs regisseerde Judd Apatow ‘The Bubble’, over het isolement van acteurs tijdens een pandemie, en Jean-Pierre Jeunet regisseerde ‘The Big Bug’, over een gezin dat opgesloten zit in een rebels slim huis.

Polanski vormt het startpunt van het “Probleem 2000” – een angst die bijna 25 jaar geleden niet gebeurde Apocalypse, wat een aanzienlijk deel van het publiek niet eens opmerkte. Het is alsof hij wil zeggen dat ik heel graag bang zou willen zijn voor het veranderen van cijfers op computers, en niet voor een nieuwe ziekte of een gewapend conflict.

Het is niet zo dat er rond de eeuwwisseling geen ernstiger problemen waren, maar nu zijn ze uit de herinnering van velen verdwenen. Tenzij de scène waarin Petrovs personage en zijn assistenten naar hetzelfde kijken veel emoties zal veroorzaken bij Russische kijkers Het adres van Boris Jeltsin aan de vooravond van 2000.

‘The Palace’ kan geen goede film worden genoemd, of zelfs een ‘film’ als zodanig. Het lijkt meer op een verzameling vreemde schetsen, verenigd door een gemeenschappelijke sfeer van waanzin. Maar verrassend genoeg heeft deze absurditeit zijn eigen charme.

Misschien ligt het juist aan het feit dat de film geregisseerd werd door Roman Polanski, een regisseur van wie esthetiek en intens drama verwacht wordt. En hij gooit gewoon vulgaire grappen in het gezicht van de kijker. Niet iedereen kan dit aan. En wie ernaar kijkt, zal zich afvragen of er enige betekenis was aan wat er gebeurde of dat de regisseur er alleen maar grapjes over maakte. Het antwoord is nog niet duidelijk.